Ýowşan Annagurban
Oýnuň içi
Bir gyrada, ortada,
ýa öňünde hataryň,
ýa-da yzda, giç geldiň,
ýa-da başdan goşuldyň,
gowy oýnadyň ýa-da
oýnap bilmediň gowy,
boýdan-başa ýalňyşlyk,
boýdan-başa ýöntemlik,
hem aýakda ysgyn ýok,
hem kellede bolmaly,
azam bolsa, akyl ýok,
ýa akylyň agzyňdan,
gulagyňdan akyp dur,
tapawudy az örän,
syýasata garyşdyň,
ýa seresap, hasaply,
aralykda saklandyň,
ýa geldiň ýuwaş ýöräp,
sen bu oýnuň içinde,
bireýýämden, bir çakdan,
düzgüni ýok, çägi ýok,
utujysy ýok asla,
utulan kän çen-çakdan,
sen bu oýnuň içinde,
bilýäň ýa-da bileňok
çekileniň, duranyň
gyrada ýa ortada
näme peýda getirjek,
ýa näm berjek birlerniň
arkasyndan uranyň.
Öwünmek üçin ýarymçyk öwrenilýän taryh
Adam aýtdy:
"Kimiň aýdany ýadymda däl, goýberilen ýalňyşlyklardan sapak almak, netije çykarmak üçin öwrenilmese, taryhyň hiç zada peýdasy ýok diýipdir biri. Mümkin bolsa, munuň üstüne ýene bir sözlem goşardym: sapak almak üçin däl, öwünmek, yzdan gelýän nesli aldamak üçin ýarymçyk öwrenilýän, üstesine ters netije çykarylýan, talaňçylygy gahrymançylyk edip görkezmek üçin ulanylýan taryhdan peýda däl, uly zyýan bar."
Ozal bilinmedik zatlar
Adam aýtdy:
"Bir-biri üçin beterinden-beter agyr ýagdaý döredýän, ýa-da şeýle ýagdaý dörände, ýa-da birleri agyr ýagdaýa düşende, ony şol ýagdaýyndan peýdalanyp hasam beter ezmäge, kemsitmäge, kiçeltmäge çalyşýan, bolmanda kesesinden gülýän adamlar toparyna bilimli, sowatly, medenileşen adamlar diýip bolarmy? Bir-birine aldygyna ýalan sözleýän, bir-birini işsiz, gazançsyz goýmaga çalyşýan, başarsa talajak bolýan adamlar toparyna millet ýa halk, hatda tire diýip bolarmy? Bilmedim. Men muňa düşünip bilemok. Soňky döwür töweregimde bolup geçýän zatlary görüp, synlap, adamlaryň edýän we etmeýän gürrüňlerine gulak gabardyp, düşünmeýän, bilmeýän, ozal kän pikirini etmedik zatlarymyň barha köpelýänini welin bilýärin."
Ýiten adam
Adam aýtdy: "Ýitirdim men özümi,
ogurlatdym, belki-de,
men özüm däl, bagyşlaň,
eger degsem göwnüňize,
haçan we nirede, kime,
ýa-da nämä ogurlatdym,
çynym aýtsam - bilemok,
emma men däl bu adam,
tanamok ony käte,
siňe seretsem-de näçe,
sebäbi ynjyk çenimden,
ýa-da juda gaharly,
başarmaýar ýylgyrmagy,
çytraşsa-da çyny bilen,
eger göwnüňize degsem,
pikir etmän, pikir edip,
bagyşlaň meni, adamlar,
sebäbi men men däl doly,
ýa-da başga adam käte,
tanamok men ony asla,
bolsam-da tanaýan ýaly.
Beýik bolmazlygyň şerti
Adam aýtdy:
“Adam öz halkyny okuwsyz, işsiz we gazançsyz goýup, mätäç we hantama adamlaryň ’beýik’ ýa ’baky beýik’ diýip gygyrmagyny, öňünde dyza çökmegini, elini öpmegini, ýamandan başyny satyn almak üçin diýmejek sözüni diýmegini, özüne ýa başga birlerine töhmet atmagyny, juda bolmanda gyra çekilip, sesini çykarman oturmagyny gazanyp biler, emma beýik bolup bilmez."
Aňsatlaşan iş
Adam aýtdy:
"Indi ýaşlara okamagyň, okamaly zady bilmegiň näme üçin gerekdigini düşündirmek aňsatlaşdy. ’Wagtynda okamaly zatlary okamasaňyz, bilmeli zatlary bilmeseňiz, düşünmeli zatlara düşünmeseňiz, öz-özüňizden hoşal bolup, dünýäden bihabar galsaňyz, biz ýaly ýaranjaň, her neneňsi kemsidilmä kaýyl, nalajedeýin we iň bir hantama adam bolarsyňyz’ diýäýmeli."